Myron Hamming, laat jongeren dromen met liefde voor taal

Oktober 2021
Tekst & Fotografie: Patrick van Wersch

“Ik kies voor het persoonlijke, voor het verhaal dat inspireert. Het gaat niet om mij.”

Met het gesproken woord in zijn hoofd en hart trekt Myron Hamming door het land. Hij beroert toehoorders die hij zijn poëzie toevertrouwt. Uit zijn pen op papier, uit zijn mond als muziek; de liefde voor taal klinkt door in elke zin en elk gebaar. Hoe is het zo gekomen voor de jonge stadsdichter van Groningen, de stad die sinds 2016 deelneemt aan Shelter City? En wat hoopt hij te bereiken in zijn werk met jongeren in de jeugd- en verslavingszorg? Een change maker story met een ambitieus gevoelsmens, verbinder en zelfverklaard ‘performend poëet’.

In januari kwam het verlossende woord: Myron Hamming (26) is de komende twee jaar de nieuwe stadsdichter van Groningen. Het was een droom die in vervulling ging. Een golf van aandacht en publiciteit spoelde over hem heen. De trotse Groninger wordt sindsdien steeds vaker gevraagd om zijn spoken word-kunsten te vertonen. Bijvoorbeeld door BNNVARA voor het bekende radioprogramma ‘Spijkers met Koppen’ waar hij een column mocht voordragen. Myron koos om zich te richten tot de jongeren die betrokken waren bij de dodelijke steekpartij vorig jaar op de pier in Scheveningen. Zonder het geweld goed te praten, riep hij op tot “begrip voor onwetendheid die schreeuwt om aandacht.”

Droom op papier

De verbinding zoeken met jongeren doet Myron al enige jaren. Zijn hoogste ambitie is dat taal laagdrempeliger en toegankelijker wordt daar waar de urgentie volgens hem het grootst is: in de jeugd- en verslavingszorg en het reboundonderwijs. Eerder dit jaar gaf Myron, zelf dyslectisch, een workshop voor jongeren met een taalstoornis. Hij sprak met ze over poëzie en hoe dat neerkomt op schrijven wat je bezighoudt. Over het leven dat je hebt, kent en wilt. En dat taal niet iets is wat je moet maar juist mag doen. “Alle jongeren hebben een droom”, is de stellige overtuiging van de geboren en getogen Groninger. “Voor iemand in het regulier onderwijs is de weg daarnaartoe alleen vaak minder hobbelig. Daarom focus ik op groepen die net wat meer steun kunnen gebruiken om hun droom scherp te krijgen. Bijvoorbeeld door deze op papier te zetten en uit te spreken.”

Zijn stadsdichterschap wil Myron invullen met activiteiten op scholen en in de wijken en dorpen van Groningen. Hij maakt zich zorgen over laaggeletterdheid en dalende leesvaardigheid onder jongeren. Spoken word is voor hem een manier om hen te bereiken en het oubollige imago van taal en poëzie om te keren. Hij heeft de wind mee, want de expressieve dichtvorm wint wereldwijd, ook in Nederland, aan populariteit. Dusdanig dat Myrons agenda tot de nok toe is gevuld. “Alles is nieuw en soms zwaar maar dit is mijn droom. Dichten heeft een nieuwe wereld voor mij geopend die ik volledig wil verkennen.”

Bij de strot grijpen

Myrons ‘oude’ leven stond tien jaar lang bijna volledig in het teken van schaatsen. Dat deed hij op hoog niveau, bij een opleidingsploeg. Die topsportmentaliteit paste de competitieve poëet ook toe als beginnend kunstenaar. Hij wilde zich meteen meten met de allerbesten in de Nederlandse spoken word-scene. Dus tufte hij met regelmaat met de trein van het hoge noorden naar Amsterdam en Rotterdam waar de concurrentie het grootst was. Maar voordat hij de knop echt omzette, gunde Myron zichzelf een jaar om na te denken over zijn toekomst. Dat deed hij deels vanuit een klooster in Nepal. In stilte.

“Ik focus op groepen die net wat meer steun kunnen gebruiken om hun droom scherp te krijgen. Bijvoorbeeld door deze op papier te zetten en uit te spreken”

Een bundel van zijn favoriete dichter, de in 2003 overleden Willem Wilmink, maakte de reis met hem mee. “Ik zou zo graag de gedachtegangen willen hebben die hij had”, zegt Myron met lichte weemoed in zijn stem. Toen hij Wilminks gedicht ‘Achterlangs’ voor het eerst las, schoot hij vol. “Ik wist meteen: een kunstvorm die mij uit het niets bij de strot kan grijpen, dat past bij mij”. En als bonus: de korte zinnen en toegankelijke stijl van Wilmink maakten het voor de dyslectische Myron mogelijk zijn werk hardop te lezen en de klanken te proeven.

Niet mijn manier

De rest is recente geschiedenis. Eind vorig jaar deed Myron mee aan een bijzondere spoken word-wedstrijd, onderdeel van de Martin Luther King Lezing, mede georganiseerd door Justice & Peace. “Tot hier. Tot meer dan genoeg” – zo begon zijn voordracht. “Mijn insteek was de persoonlijke worsteling van iemand met een kleurtje die nog steeds racisme ervaart. Wat houdt iemand wakker die dat op zijn bordje krijgt?”. De Groningse dichter stipt aan, verwondert zich, maar kiest niet voor het statement. Hij doet liever een oproep om in gesprek te gaan. “Zo heb ik uiteindelijk veel meer positieve impact op de doelgroep die ik voor ogen heb: jongeren die zich ongehoord en onbegrepen voelen. Jongeren die een keukenmes uit mama’s la trekken.”

Myrons ambities komen niet altijd overeen met de verwachtingen. Toen Black Lives Matter uitgroeide tot een wereldwijde beweging waren de ogen ook op hem gericht. Er kwamen verzoeken om te spreken tijdens demonstraties. Hij zei een keertje ‘ja’ en niet veel later stond hij achter een microfoon op de Grote Markt in Groningen om een tegengeluid te geven tegen Pegida. Deze extreemrechtse politieke beweging zou kort daarna naar Groningen komen. Hij vond het interessant om mee te maken maar merkte al snel: dit is niet mijn manier. “Dat wil niet zeggen dat ik het onderwerp niet urgent vind, maar je moet daar in volle overtuiging staan en alle ogen op je gericht verdragen. Ik kies voor het persoonlijke, voor het verhaal dat inspireert. Het gaat niet om mij.”

Performende poëet

Het is een instelling die typerend is voor zijn thuisstad, Groningen. In al haar constante nuchterheid is Shelter City stad Groningen verwelkomend en inclusief, vindt Myron. Zijn favoriete strofe uit zijn eerste gedicht als stadsdichter, ‘Vergeet mij niet’, spreekt boekdelen:

ik hoor haar fluisteren
vragen om onze armen te spreiden als de vleugels die ze zijn
om hier eeuwig te mogen thuiskomen
in straten zonder richting
omdat niemand ze even bewandelt

Zijn liefde voor Groningen bleek ook toen hij  op 5 mei van zich liet horen als een van de Groninger Ambassadeurs van de Vrijheid. Weer een podium om mensen aan te zetten tot dromen. Opnieuw de kans om saamhorigheid aan te wakkeren met zijn woordkunst.

Myron: “Ik heb een prachtleven. Dat komt doordat ik altijd dicht bij mezelf blijf. Ik houd het simpel, wil jullie raken. Ik ben geen traditionele dichter, maar een performende poëet.”