Nnedinma, op krachten komen in Shelter City

Door Diane Lemieux

Nnedinma is de oprichter en directeur van het Women Initiative for Sustainable Empowerment and Equality (WISE). The organisatie streeft ernaar om een einde te maken aan het geweld tegen, en de discriminatie van de LHBTIQ+ gemeenschap in Nigeria, een land waar het homohuwelijk en crossdressing illegaal zijn. Nnedinma legt uit hoe ze tijdens haar verblijf van 3 maanden in een Nederlandse Shelter City haar kracht herontdekte om verder te gaan met haar werk.

“Ik moest een plek vinden waar ik veilig kon zijn voor een bepaalde tijd en waar ik kon nadenken of ik de dingen die ik doe wil voortzetten”

LHBTIQ+ rechten in Nigeria gaan steeds verder achteruit. In 2014, werd het homohuwelijk verboden in het hele land, en in enkele Noordelijke provincies waar de Sharia geldt, zijn relaties tussen hetzelfde geslacht strafbaar met de dood. Recent is er een amendement toegepast om crossdressing illegaal te maken. Deze ontwikkelingen versterken negatieve sociale houdingen naar de LHBTIQ+ gemeenschap, hierdoor krijgen deze vaak te maken met geweld van de maffia en afpersing. Mensenrechtenverdedigers die werken aan LHBTIQ+ kwesties zijn vaak onderworpen aan geweld, agressie, intimidatie en willekeurige detentie.

In de 10 jaar dat Nnedinma werkt voor de belangenbehartiging van de LHBTIQ+ gemeenschap is haar reputatie als mensenrechtenverdediger sterk gegroeid in Nigeria en West-Afrika. Hierdoor is zei een doelwit geworden voor intimidatie van de autoriteiten. In 2022 werd Nnedinma bedreigd met een bevel voor willekeurige detentie van de lokale politie.

“Ik moest een plek vinden waar ik veilig kon zijn voor een bepaalde tijd en waar ik kon nadenken of ik de dingen die ik doe wil voortzetten”

Emotionele belasting van belangenbehartiging

Vanwege de serieuze gewelddadige bedreigingen die Nnedinma ondergaat, zegt ze dat haar grootste uitdaging de persoonlijke en psychologische invloed van haar werk op haar is.

“Ik werd overgenomen door alle negativiteit. Ik zeg niet dat er geen positieve kanten zijn, er zijn kleine overwinningen hier en daar, maar ik werd erg moe. Om het zacht uit te drukken, ik ben mijn mojo kwijt.”

“Het is zwaar wanneer je jouw gemeenschap geweld ziet ondergaan en er amper iets is wat je daar aan kan doen, je probeert veel maar er zijn zoveel onoverkomelijke hindernissen. Het zijn dingen die je niet makkelijk uit je hoofd krijgt, en die hopen zich op in je hoofd en zo begin je je eigen verstand te verliezen.”

Nnedinma vertelt over de vrienden en kennissen die vermoord zijn, anderen ondergingen zwaar geweld. Zelfs wanneer het slachtoffer de dader kan identificeren weigert de Nigeriaanse politie er iets mee te doen.

Waarom?

“Omdat niet mensen, maar hun seksuele identiteit centraal staan in deze kwesties, maar dat is niet hoe het hoort te zijn. Als er criminele activiteiten zijn, behandel deze dan zo. Laat wat mensen doen met hun lichamen met rust en laat de wet doen wat het hoort te doen.

Nnedinma voelde zich steeds kwetsbaarder en machtelozer om een impact te maken op het geweld en de intolerantie in haar omgeving.

“Ik werd overgenomen door alle negativiteit. Ik zeg niet dat er geen positieve kanten zijn, er zijn kleine overwinningen hier en daar, maar ik werd erg moe. Om het zacht uit te drukken, ik ben mijn mojo kwijt.”

Nnedinma had last van spijsverteringsproblemen, verloor de zin om te bewegen en om goed te eten. Vrienden en collega’s adviseerden haar om zich aan te melden voor Shelter City.

“Er is een gezegde: Ga de strijd niet aan met een bezemsteel. Een groot deel van de financiering die wij ontvangen om het beleid en de wet in onze landen aan te vechten zijn bezemstelen als je het vergelijkt met de artillerie beschikbaar voor politici en bewegingen tegen mensen- en genderrechten.”

De voordelen van rust

Nnedinma heeft in Tilburg haar toevluchtsoord gevonden, haar verblijf van drie maanden werd ondersteund door de gemeente van Tilburg, ContourdeTwern en Justice&Peace.

Tijdens de eerste week van haar verblijf in Tilburg heeft zij alleen maar geslapen.

“Ik had deze ruimte nodig om te ademen, waar ik alles wat ik zo lang heb binnengehouden eruit kon schreeuwen”

Met de ondersteuning van toegewijde vrijwilligers ontdekte zij het ziel-verrijkende Lochal, de openbare Bibliotheek van Tilburg, en ook de natuur met parken en meren in de omgeving. Terwijl Nnedinma aan het herstellen was herwon ze haar liefde voor het leven en energie op een onverwachte plek: tijdens zes uren in de Efteling.

Al snel zorgde Nnedinma’s nieuwgierigheid en ontembare energie ervoor dat ze symposia bijwoonde en mentale gezondheid en veiligheid in hoge risicogebieden attendeerde, ze gaf lezingen en ontmoette medewerkers van NGOs. Het duurde niet veel langer voordat Nnedinma zich in gesprekken met de Nederlandse overheid en donors weer ging inzetten voor de belangenbehartiging van de LHBTIQ+ gemeenschap en zij die werken binnen het LHBTIQ+ domein in Nigeria.

Klaar om terug te gaan

“ja” zegt ze, “Ik denk dat ik mentaal klaar ben om terug te gaan. Het is niet zo dat ik het risico niet begrijp. Maar ik moet terug want ik heb een gemeenschap die mij nodig heeft en een jong team dat mijn input en expertise nodig heeft.”

Ondanks dat ze ondertussen gewend is geraakt aan het gemak van het leven in Nederland, de vrede, rust en consistente water en elektriciteit voorziening, is ze vastberaden om door te gaan met de missie die haar levenswerk is geworden.

Nnedinma’s laatste dagen in Nederland werden benadrukt door urgentie: zij ontving een bericht smekend om haar hulp. Een transvrouw in haar gemeenschap was gekidnapt door haar eigen familie. “Er is niet veel wat ik kan doen vanuit hier. Ik kan contact leggen met veel mensen, maar als ik niet ter plaatste ben om bij mensen aan te dringen, om er zeker van te zijn dat de familie wordt ondervraagt om die vrouw terug te krijgen, betekent het dat al de dingen die ik heb gedaan de afgelopen jaren voor niks waren. Dus, ik moet echt terug.”

Eenmaal terug is Nnedinma bewapend met meer dan bezemstelen: Zij heeft de tools om het vermogen van haar organisatie WISE te verbeteren, om veiliger en efficiënter te werken. Ze is van plan om pauzes te nemen voor haar mentale gezondheid, eventueel door kortere werkweken en om communicatie en cyberbeveiligingssystemen te verbeteren.

“Hopelijk kom ik terug en heb ik geen problemen met de overheid of veiligheidsinstanties waarmee ik niet zelf kan omgaan.”

Wij danken Nnedinma voor het delen van haar verhaal van veerkracht en doorzettingsvermogen.