Yamen, documenteert de geschiedenis voor een rechtvaardige toekomst
Het verhaal van de mensenrechtenactivist Yamen Al Madhoun [Gazastrook, Palestijnse Gebieden]
Geschreven door: Patrick van Wersch
Bewerkt door: Olivia Ayes
Ondanks slechts twee jaar ervaring stond Yamens besluit al snel vast. Hij ging doen waar hij in geloofde ook al bracht hij zijn leven hiervoor in gevaar. Hij liep in het donker over het strand van Al-Sheikh Ejleen naar de Gazastrook. Onderweg hoorde hij de Israëlische soldaten, die uitzicht hielden vanaf de klif, op hun walkietalkies praten. Hij was bang om net als veel anderen neergeschoten te worden. Dit kwam met name ’s nachts regelmatig voor wanneer mensen tussen de twee gebieden op en neer reisden. Na een tocht van twee uur kwam hij aan in het dorp dat de volgende ochtend door Israëlische strijdkrachten gesloopt zou moeten worden. Hij moest snel werken en probeerde in zo kort mogelijke tijd zoveel mogelijk verklaringen van de dorpsbewoners te verzamelen. Daarna haastte hij zich terug naar zijn kantoor waar hij tot twee uur ’s nachts met collega’s aan deze zaak werkte. Ze dienden hun klacht in bij de Israelische militaire Advocaat-generaal die oordeelde dat de sloop van de 51 huizen niet door mocht gaan.
Het was een grote overwinning maar een half jaar later werd het dorp alsnog verwoest.
Yamen Al Madhoun ziet deze gevaarlijke operatie uit 2004, toen Gaza nog volledig onder Israëlische controle stond, als een van zijn grootste successen. Het is tekenend dat deze overwinning uiteindelijk eindigde in de vernietiging van wat hij had geprobeerd te beschermen. Er is meestal maar weinig te zien van het werk dat mensenrechtenactivisten zoals Yamen doen. Het komt nog vaak voor dat ze mensen wiens levens verscheurd zijn door geweld, niet de gerechtigheid kunnen bieden waar ze naar op zoek zijn. Zij die mensenrechtenwerk doen in de Gazastrook zitten klem in omstandigheden die volgens waarnemers zoals Noam Chomsky te vergelijken zijn met het leven in een gevangenis.
Yamen verbleef in Maastricht als onderdeel van het Shelter City programma. Shelter City is een wereldwijd initiatief van Justice and Peace Nederland om mensenrechtenverdedigers te beschermen, in samenwerking met een groeiend aantal Nederlandse en internationale steden en lokale organisaties.
Yamen werkt onvermoeid aan het documenteren en rapporteren van mensenrechtenschendingen in de Gazastrook. Bron: Nuriya Oswald.
Yamen verbleef eerder in Maastricht als onderdeel van het Shelter City Programma. Shelter City is een landelijk initiatief van Justice and Peace Nederland om bescherming te bieden aan mensenrechtenverdedigers in samenwerking met een groeiend aantal Nederlandse steden en organisaties. Yamen is hoofd van de Veldwerk Afdeling van het Al Mezan centrum voor mensenrechten in Gaza. Hij wordt voortdurend lastiggevallen, geïntimideerd en bedreigd als gevolg van zijn samenwerking met het Internationaal Strafhof in de nasleep van het conflict in de Gazastrook in 2014, ofwel Operatie Beschermende Rand, waarbij tweeduizend Palestijnen de dood vonden. Hieruit vloeide een lastercampagne voort richting personeel en donateurs in de vorm van verdachte emails, Facebook berichten en telefoontjes waarbij valse beschuldigingen werden gemaakt over de betrouwbaarheid van de organisatie. Om hun naam te herstellen werd Al Mezan extern geëvalueerd wat door het langdurige onderzoeksproces zorgde voor financieringsproblemen binnen de organisatie. Yamen staat onder druk en werkt dag en nacht. Sommige van zijn collega’s zijn gewond of vermoord. In juni 2018 werd hij geconfronteerd met bedreigingen vanuit de interne veiligheidsdiensten omdat hij informatie aan het verzamelen was over de schending van het recht op vrijheid van meningsuiting. Op 12 november 2018 werd een hotel in het westen van Gazastad met de grond gelijk gemaakt. Het hoofdkantoor van Al Mezan dat daar in de buurt staat werdt ook geraakt waarbij deuren, ramen en meubels sneuvelden.