Symposium over education pathways: Het opzetten van veilige routes naar Nederland voor vluchtelingstudenten

Op dit moment is de enige veilige manier voor vluchtelingen om Nederland te bereiken het hervestigingsprogramma van de UNHCR. Van de 2,9 miljoen vluchtelingen wereldwijd die hervestiging nodig hebben, accepteert Nederland op dit moment 500 personen per jaar. Dit programma is bedoeld voor vluchtelingen die als het meest kwetsbaar worden gezien. Een alternatieve, aanvullende route zou een education pathway zijn. Dit is een veilige en legale route voor vluchtelingen die de mogelijkheid biedt om toegang te krijgen tot onderwijs in Nederland en daardoor academische en professionele ambities te realiseren. Veel vluchtelingen worden namelijk geconfronteerd met belemmeringen bij het voortzetten van hun academische opleiding en ervaren vaak langdurige onderbrekingen in hun professionele loopbaan.

Inspiratie uit internationale voorbeelden

Als onderdeel van COMET: The complementary pathway network, pleit Justice & Peace voor het opzetten van meer legale en veilige routes naar Nederland voor vluchtelingen, met name via onderwijs. Internationale voorbeelden uit Canada, Italië, Frankrijk en recentelijk België hebben laten zien hoe onderwijsinstellingen, samen met andere maatschappelijk organisaties en burgers, een sleutelrol kunnen spelen bij het uitbreiden van veilige migratiekanalen en het ondersteunen van studenten door aan hun instellingen te studeren.

Education pathways vormen een aanvulling op internationale inspanningen om vluchtelingen, die vaak niet over de middelen, wettelijke mogelijkheden of financiële toegang beschikken om gebruik te maken van bestaande internationale mobiliteitsprogramma’s voor studenten, verdere toegang tot onderwijs te bieden. Het opzetten van de route is daarom essentieel om gelijke toegang tot onderwijs te garanderen en het recht van vluchtelingen op onderwijs te bevorderen.

“Encouraging refugee scholarships is not just about providing assistance—it’s about unlocking potential, fostering integration, and building a brighter future for all. By investing in education pathways for refugees, we can create resilient communities that benefit from diversity, innovation, and shared success.” Stephen, student aan de KU Leuven via een education pathway

De basis leggen voor education pathways naar Nederland

Als eerste organisatie die onderwijstrajecten in Nederland onderzoekt, organiseerde Justice & Peace op 7 en 8 november het Symposium over education pathways in het Nutshuis in Den Haag.

Het tweedaagse symposium bracht vooraanstaande sprekers samen, waaronder migratie-experts van IOM Nederland, UNHCR België en MPI Europe, vertegenwoordigers van organisaties zoals ICMC Europe en Stichting UAF en studenten die uit de eerste hand ervaring hebben met education pathways in het buitenland. Door middel van paneldiscussies, workshops en netwerksessies kregen ze de deelnemers meer inzicht in bestaande kennis en dachten zij mee over mogelijke strategieën voor deze route binnen de Nederlandse context.

Een gezamenlijke inspanning

Hoewel Justice & Peace de eerste initiatiefnemer is van education pathways in Nederland, vraagt het opzetten van onderwijstrajecten om zowel nationale als internationale samenwerking. Internationale voorbeelden laten zien dat meerdere actoren op verschillende niveaus, zoals lokale overheden, onderwijsinstellingen en lokale gemeenschappen allemaal cruciaal zijn voor een succesvolle implementatie en dat er niet één blauwdruk is om dit te bereiken. In plaats daarvan moet het ontwerp en de implementatie van deze route worden aangepast aan de specifieke nationale context, rekening houdend met wetgeving, bestaande ondersteuning voor studenten met een vluchtachtergrond en solidariteitsnetwerken.

Justice & Peace dringt er daarom bij professionals in het hoger onderwijs, het maatschappelijk middenveld, migratie, overheidsinstellingen of beleid die geïnteresseerd zijn in het ondersteunen van onze inspanningen om veilige en legale migratiepaden uit te breiden en de toegang van vluchtelingstudenten tot hoger onderwijs te vergroten, op aan om contact op te nemen.