IMPACT RAPPORT Community sponsorship van hervestigde vluchtelingen in Nederlandse gemeenten: een haalbare kaart!

Impact en aanbevelingen Samen Hier pilot Rotterdam 

Ongeveer een jaar geleden startten we met ons initiatief Samen Hier in Rotterdam een pilot met community sponsorship van hervestigde vluchtelingen. Door het implementeren van dit succesvolle Canadese model in Nederland, maakt Justice & Peace het mogelijk voor gemeenten om kleine groepen burgers een actieve rol te geven in de ontvangst en ondersteuning van vluchtelingen die via een veilige route vanuit een vluchtelingenkamp worden hervestigd naar Nederland. In Rotterdam stonden zo twee groepen Rotterdammers als sponsorgroep vanaf dag één klaar voor Abdalla en Yassin om de overgang en het opbouwen van een nieuw leven in Rotterdam makkelijker te maken. De sponsorgroepen werkten hierbij nauw samen met de gemeente en lokale partners zoals Vluchtelingenwerk Nederland. Samen Hier kwam voort uit eerdere initiatieven van Justice & Peace, waaruit het belang bleek van toegang tot gevestigde sociale netwerken voor de integratie van nieuwkomers. Er bleek een grote vraag naar duurzame connecties met Nederlandse inwoners.

In juni 2022 publiceerden we het impact rapport over de Samen Hier pilot in Rotterdam. In het rapport blikken we terug op de resultaten, de ervaringen en aanbevelingen van de Samen Hier sponsorgroepen, de gemeente Rotterdam, VluchtelingenWerk Nederland en de uitvoerende partnerorganisatie stichting Rotterdam Verwelkomt Vluchtelingen. Deze zijn positief en veelbelovend. Alle betrokkenen zien meerwaarde in deze aanpak en een publiek-private samenwerking voor de ontvangst van hervestigde vluchtelingen, zowel voor de nieuwkomers, de gemeente en partners als voor de Rotterdamse samenleving. Rotterdam heeft inmiddels besloten de samenwerking met Samen Hier voort te zetten en uit te breiden.

Bekijk het rapport: Impact rapport. De hoofdpunten staan in deze samenvatting.

“Draagvlak in de samenleving kun je alleen vergroten door Rotterdammers in contact te brengen met vluchtelingen. Iets wat in Canada heel goed werkt, terwijl in Nederland haast niemand een vluchteling kent.”

(Medewerker Gemeente Rotterdam) 

Ervaringen met Samen Hier en hervestigde vluchtelingen

De gemeente Rotterdam noemt Samen Hier een welkome aanvulling op de bestaande ondersteuning om nieuwkomers fysiek wegwijs te maken in de stad. De begeleiding die de gemeente normaal gesproken op zich neemt, is nu samen met de inwoners gedaan. Die steun gaat verder dan praktische hulp: groepen bieden een stukje geborgenheid en warmte en vergroten de toegang tot culturele en sociale voorzieningen in de stad.

“We nemen als stad al heel lang hervestigers op, maar het ontbrak aan intensieve begeleiding in het begin. Deze groep heeft aan het begin heel veel vragen. Vroeger werd ik 24/7 gebeld over allerlei dingen. Er was een gat dat prima overbrugd kon worden door een groep.”

(Medewerker gemeente Rotterdam)

Ook de Rotterdamse groepsleden kijken positief terug op het jaar Samen Hier. Ze zagen voor zichzelf een rol om iemand vanaf dag één in Nederland thuis te laten voelen. De eerste paar maanden vroegen flink wat inzet en flexibiliteit om de nieuwkomers te ondersteunen bij praktische zaken. Deze intensieve periode betaalde zich uit in een hechte band en als vrienden samen dingen ondernemen, tijdens de rest van het jaar én in de toekomst:

“Het kost veel energie, maar heeft ook enorm veel waarde. Het is echt een verrijking voor ons leven. We doen dit met veel plezier.”

(Rotterdammer)

Voor de hervestigde nieuwkomers betekende Samen Hier in eerste instantie praktische hulp van de Rotterdammers, ondersteuning bij taal en het vormgeven van het eigen inburgeringstraject. Maar community sponsorship betekende uiteindelijk veel meer voor hen. Beiden vertelden hoe belangrijk het was dat er naast hulporganisaties juist een groep Nederlanders voor hen klaar stond, om het gevoel te hebben gezien te worden en niet alleen te zijn. 

“De groep voelt als familie én als vrienden: als familie omdat ze altijd vragen hoe het met me gaat, wat ik vandaag heb gedaan, wat heb ik gegeten. Ze geven me die aandacht zoals familie doet. En daarnaast ook vrienden omdat we samen leuke dingen doen, lachen samen, ze geven me tips over de taal.”

De 5 voorwaarden voor succes van community sponsorship van hervestigde vluchtelingen

• Een open en flexibele houding van alle betrokkenen;
• Een duidelijke taak- en rolverdeling;
• Regelmatige momenten van afstemming tussen alle betrokkenen;
• Benutten van de pre-departure fase voor een goede match tussen de groep en de nieuwkomers;
• Stimuleren van gelijkwaardigheid en eigen regie in de training en begeleiding van de groepen.