Justice & Peace viert tien jaar Shelter City: Nederlandse steden bieden bescherming aan mensenrechtenverdedigers
Terwijl journalisten wereldwijd steeds vaker onder druk worden gezet, klimaatactivisten worden aangeklaagd en maatschappelijke ruimte verder onder druk staat, blijven Nederlandse steden zoals Utrecht, Maastricht en Nijmegen een krachtige tegenstem bieden. Al meer dan tien jaar zetten zij zich in voor de bescherming van mensenrechtenverdedigers via het internationale Shelter City programma.
Wat in 2012 begon als een pionierend initiatief, groeide uit tot een landelijk en wereldwijd netwerk van steden die zich inzetten voor mensenrechtenverdedigers. Nederlandse gemeenten, maatschappelijke organisaties, universiteiten en lokale gemeenschappen werken samen om mensenrechtenverdedigers, zoals advocaten, journalisten en personen die zich inzetten voor de rechten van inheemse en lhbtiq+-gemeenschappen, vrouwen of het klimaat, die gevaar lopen een tijdelijke veilige verblijfsplek van drie maanden te bieden. Hier kunnen zij herstellen, strategisch plannen en hun werk voortzetten, voordat ze veilig terugkeren naar hun thuisland.
Deze maand vieren Maastricht (3 december) en Utrecht (8 december) hun jubileum als Shelter City. Eerder dit jaar markeerde ook Nijmegen haar tienjarig bestaan. Deze mijlpalen tonen aan hoe een lokaal initiatief zich heeft ontwikkeld tot een duurzaam, breed gedragen programma dat jaarlijks tientallen mensenrechtenverdedigers veiligheid, erkenning en nieuwe kansen biedt.
“Flexibele visa, een sterk alumninetwerk, digitale veiligheid, regionale samenwerking en langdurige opvang: dankzij de unieke samenwerking binnen Shelter City ben ik ervan overtuigd dat dit de komende jaren verder vorm zal krijgen,” zegt mensenrechtenambassadeur Wim Geerts tijdens de viering van 10 jaar Shelter City Nijmegen.
Shelter City is niet symbolisch, maar concrete actie. Het netwerk laat zien dat internationale mensenrechtenbescherming niet iets abstracts is dat zich alleen afspeelt op mondiaal niveau, maar juist in gemeentehuizen, buurthuizen en woonwijken tot leven komt.
Mensenrechtenverdedigers benadrukken hoe uitzonderlijk dit model is:
“Toen ik in maart kwam, was het nog niet groen. Er waren allemaal dode bomen, maar langzaam zag je het groen opkomen. Het was als mijn leven: er was hoop in mijn leven en ik zag mezelf groeien, samen met de seizoenen, in Nijmegen. Ik heb geweldige mensen ontmoet, lieve mensen, een geweldig team. Degene die Shelter City heeft bedacht, was echt geïnspireerd van bovenaf.” – Henry, SC Nijmegen gast
Shelter City Maastricht
Het jubileumjaar benadrukt ook de groei van lokale netwerken: vrijwilligers, culturele instellingen, jongerenorganisaties en maatschappelijke partners werken samen om mensenrechtenverdedigers veiligheid, zichtbaarheid en verbinding te bieden.
“Wereldwijd werken steden, universiteiten, maatschappelijke organisaties en mensenrechtenverdedigers samen aan een antwoord op de krimpende maatschappelijke ruimte. Door wereldwijde solidariteit tastbaar te maken via Shelter City, ontstaat er ruimte voor iedereen om hieraan bij te dragen,” zegt Maral Khajeh van Justice & Peace Netherlands, coördinator van Shelter City.